Hemokromatozis Nedir, Belirtileri, Sebepleri ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Hemokromatozis, vücutta aşırı derece demirin birikmesine sebep olan bir rahatsızlıktır. Hastalık oldukça ciddi boyutlara ulaşabilmektedir. Fazla demir, genellikle organ yetmezliğine sebep olmaktadır.

Hemokromatozis hastalığı insan vücudunda fazla demir birikime sebep olur. Hastalık Primer ve Seconder olmak üzere iki farklı tipte görülür. Vücutta fazla olan demir genellikle kalp, karaciğer ve pankreas gibi organlarda birikir. Hastalığın tedavi edilmediği ve ilerlediği noktada aşırı demir organlara zarar verir ve organ yetmezliği ortaya çıkar. Oldukça ciddi bir hastalık olduğundan dolayı mutlaka doktor kontrolünde tedavinin gerçekleşmesi gerekir. Aksi takdirde çok ciddi ve üzücü durumlar ortaya çıkabilir. 

Herediter Hemokromatozis

Hastalığın bu tipine genellikle kalıtsal veya klasik hemokromatozis de denmektedir. Diğer tipe göre bu tip çok daha sık görülmektedir. Hastalık, bağırsakta demir emiliminin oluşması sonucunda ortaya çıkmaktadır. Bağırsaklardan emilen yüksek orandaki demir, kalp, pankreas ve karaciğer gibi hayati önem taşıyan organlarda birikmeye başlar. Bu durum ilerledikçe organlar kendilerine yüklenen demir oranını kaldıramazlar ve işlevlerinde sorunlar ortaya çıkar. Daha sonrasında ise organ yetmezliği meydana gelir ve organlar iflas ederler. Bu durumda nakil işlemi yapılmalıdır ve hasta nakil listesine acil olarak yazdırılır. Hemokromatozis, genellikle erkeklerde daha çok görülmektedir. Hastalık bayanlarda 50, erkeklerde ise 40 yaşından sonra ortaya çıkmaktadır. Bu genelleme haricinde belirli istisnalar da olabilmektedir. 

Hemokromatozis Belirtileri

Hastalık pek çok farklı belirti ile kendisini göstermektedir. Bunlardan en bilineni eklem ağrılarıdır ve hastaları ciddi anlamda rahatsız ederler. Diğer belirtiler ise şu şekildedir;

• Yorgunluk,
• Mide Bulantısı,
• Karın Ağrısı,
• Cinsel İşlev Bozuklukları,
• Eklem İltihabı,
• Karaciğer ve Dalak Hastalıkları,
• Enerji Kaybı,
• Ritim Bozuklukları,
• Ödem,
• Karında Su Toplanması,
• Siroz,
• Kaşıntı,
• Sarılık,
• Dalak Büyümesi,
• Kaşıntı

Bazı hastalarda hastalık herhangi bir belirti göstermeden de oluşabilmektedir. Hasta farklı amaç ile yaptırdığı bir muayene esnasında da bu rahatsızlığa sahip olduğunu öğrenebilmektedir. Aynı zamanda hastalık, kendisini cilt rengi bozuklukları ve organ yetmezliği ile de belli edebilmektedir. Bu belirtileri vücudunuzda gözlemliyorsanız en kısa zamanda bir doktora başvurmanız gerekmektedir. Erken teşhisin hayat kurtardığını unutmamalı ve vücudunuzu önemsemelisiniz. 

Sekonder Hemokromatozis

Sekonder hemakromatozis, kişinin vücudunda demir birikimine sebep olan diğer rahatsızlıklar sonucu ortaya çıkmaktadır. Kalıtsal bir durum değildir. Daha ziyade vücutta oluşan farklı bir hastalığa bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. 

Hastalığın Tanı Süreci

Herhangi bir şikayet ile başvurulan doktor ilk olarak belirtilerden şüphelenir ise kan testi talep eder. Kan testi gelene kadar hastalığın sebeplerini araştırması gerekir. Aynı zamanda farklı testler ile de hastalığın tipi tespit edilebilir. Test sonuçları geldikten sonra kandaki demir oranına bakılır. Doktorun şüpheleri kesinleşmiş ise karaciğer biyopsisi yapılır. Karaciğer biyopsisinde hastanın karaciğerinden ufak bir örnek alınır ve incelemeye yollanır. Daha sonrasında çıkan sonuca göre kesin tanı konulabilir. 

Hemokromatozis Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Yapılacak olan tedavinin asıl ve temel amacı vücutta biriken fazla demirin vücuttan uzaklaştırılmasıdır. Genellikle 6 aylık bir tedavi uygulanır. Bu tedavi süresince hastaya belirli ilaçlar ve serumlar verilir. Hastadan düzenli olarak her hafta bir ünite kan alınarak demir oranı kontrol altında tutulur. İlk tedavi süreci 6 ay sürse de hasta tedavi sürecine ömür boyu devam etmek durumundadır. Hasta, ilk 6 ayı atlattıktan sonra her 3 ayda bir kan verip vücudundaki demir oranını kontrol ettirmelidir. Hastalık, karaciğer yetmezliği gibi durumlara sebep olmuş ise farklı tedavi yöntemleri uygulanır. 

Bu tip hastalıklarda erken tanı son derece büyük önem taşır. Erken tanı ile tespit edilen hastalık acil bir şekilde tedavi edilebilir. Daha sonrasında hastalık ilerlediği takdirde çok daha ciddi sorunlar meydana gelebilir. Demirin biriktiği organlara göre çeşitli hayati fonksiyonlara sahip organlar hasar görebilirler. Vücuttaki fazla demir genellikle karaciğerde depolanır. Bu oran çok aşıldığı zaman karaciğer bunu kaldıramaz ve işlevsel bozukluklar meydana gelir. Daha sonrasında ise ortaya karaciğer yetmezliği gibi durumlar çıkabilir. Karaciğer yetmezliği olan bir hastanın acilen tedavi görmesi gerekir. İlaçlı tedavi işe yaramaz ise hastanın organ nakli için sıraya konulması gerekir. Nakil listesine yerleşen hasta kendisine uygun ilk nakli bekler. Nakil bulunamadığı takdirde hasta hayatını kaybedebilir.

Kaynaklar

• http://guncel.tgv.org.tr/journal/29/pdf/317.pdf
  
• http://guncel.tgv.org.tr/journal/33/pdf/350.pdf
  
• http://www.dirjournal.org/sayilar/41/buyuk/pdf_TGR_2431.pdf
  
• http://tkb.dergisi.org/pdf/pdf_TKB_180.pdf
  
• http://www.selcuktipdergisi.org/files/SUTD-149.pdf

(1 votes, average: 5,00 out of 5)

Loading...