Karaciğer Rahatsızlıklarının Belirtileri ve Beslenme
Karaciğer rahatsızlıkları ciddi hasara neden olmaktadır. Yağlı karaciğer, sarılık, siroz, alkole bağlı karaciğer rahatsızlıkları, hepatit, karaciğer kanseri, Wilson hastalığı, omoimmun hepatit ya da karaciğer kisti gibi rahatsızlıklardır.
İçindekiler
Karaciğer Rahatsızlıkları
Karaciğerde yaşanmakta olan rahatsızlıklar son derece ciddi olan hastalıklar olarak bilinmektedir. Kişilerin beslenme yetersizliği, alkol tüketimi, iltihaplanması ya da toksinlerin birikmesi gibi nedenlerden hücrelerin ölümü ya da yaralanmalar sonucunda kanama gibi sonuçlar meydana gelir. Bu da hayati önem taşımakta olan karaciğerin işlevini yerine getirememesine insan sağlığını etkileyecek belirtilerin oluşmasına neden olur.
Karaciğerin rahatsızlanmasında bir takım virüsler, bilinçsiz ilaç tüketimi, çok fazla kullanılan alkol, bağışıklık sisteminde meydana gelen sorunlar meydana gelir. Karaciğerde ani gelişen iltihaplanmalar, kronik hepatit, karaciğer yaşlanması, siroz, kanser gibi hastalıklar en sık görülen karaciğer rahatsızlıklarıdır.
Hastalıklar ve Belirtiler
Karaciğer Yağlanması
Hepatosteatoz yani karaciğerin yağlanması hücrelerin bir takım nedenlerden dolayı fazla yağ biriktirmesi sonucunda meydana gelir. Bu durumda da karaciğerin fonksiyonel işlevlerinde azalma meydana gelir.
- İştah kaybı;
- Karın ağrısı;
- Yorgunluk;
- Sarılık;
- Karın şişliği;
- Karın sıvısı.
Hepatit
karaciğerde meydana gelen viral enfeksiyonların neden olduğu kronik ya da akut bir hastalık olmaktadır. Hepatit A, B, C sıklıkla insanların karşılaştığı bir sorundur.
- Karında meydana gelen ağrı;
- Mide bulantısı ve kusma;
- Kas ve eklem ağrıları;
- Ateş;
- Yorgunluk;
- İştah kaybı.
Otoimmun Hepatit
Vücudun bağışıklık sisteminin karaciğer hücrelerini tanımayıp yabancı bir madde gibi saldırması sonucunda ortaya çıkar. Vücudun karaciğerin dokularında antikor gelişmesiyle sonuçlanacaktır.
- Büyüyen karaciğer;
- Anormal kan damarları;
- Deri döküntüleri;
- Eklem ağrısı;
- Karın ağrısı;
- Yorgunluk.
Karaciğer Travmaları
Geçirilen trafik kazasında, bir çarpma sonucunda ya da bıçak ve silah yaralanmaları sonucunda karaciğer hasar görebilir. Bu durumda kişilerde şiddetli bir kanama, hızlı kalp atışı, hızlı soluk alma gibi belirtileri olacaktır.
- Kanamaya bağlı kan kaybı;
- Karnın sağ üst bölgesinde ağrı;
- Hızlı nefes alıp verme;
- Şoka girme.
Siroz
Karaciğerde meydana gelen hepatit veya alkoliklerde sıklıkla görülmekte olan karaciğerin skar dokusunun en son evresi olarak meydana gelmektedir. İştah kaybı, karında sıvı birikimi, kaşıntı gibi belirtileri olur.
- Karında sıvı birikimi;
- Kaşıntı;
- Mide bulantısı;
- Bacaklarda şişme;
- Sarılık;
- Kolay kanama;
- Yorgunluk;
- Kilo kaybı;
- Kabızlık.
Sıvı Toplanması
Karın içerisinde sıvı birikmesi, karaciğerin düzgün çalışmadığı zamanlarda oluşmaktadır. Karın astarı ve diğer organların arasında bulunan boşluğa sıvı dolmasına neden olar. Alkol kullananlarda, siroz hastalarında görülmektedir.
- Hızlı kilo alma;
- Şişmiş bir karın;
- Nefes almada zorlanma;
- İştah azalması;
- Karın ağrısı;
- Şişkinlik;
- Mide ekşimesi;
- Bulantı ve kusma.
Kolestaz
Halk arasında karaciğer kireçlenmesi olarak bilinmektedir. Safra akışı, karaciğer hücreleri ve ince bağırsak arasında bozulması sonucunda safra akışı durur. Bu nedenle de safra kan akışına sızar.
- Koyu idrar;
- Kaşıntı;
- Açık renkli dışkı;
- Deride ve gözlerde sararma;
- Karın ağrısı;
- iştahsızlık;
- Kusma.
Kist
İçerisinde gaz, katı ve sıvı dolu olan kapsül tarzında karaciğerin üzerinde çıkan ve genellikle bir belirti vermeden uzun yıllar boyunca karaciğerde bulunurlar. Bazı tümörler, enfeksiyonlar, hücresel bozukluklar ve yaralanmalar kist oluşumuna neden olmaktadır. Meydana gelen küçük kistler herhangi bir belirti vermezler. Büyümeleri durumunda ağrı yaparlar. Safra akışını engeller ve semptomlar buna bağlı olarak gelişir. Çoğu kistler tedaviye ihtiyaç duyulmamaktadır.
Sarılık
Vücudun billirubini düzgün bir şekilde işleyememesi sonucunda cildin ve gözlerin beyaz tabakasında sararma meydana gelir. Kişilerde çok fazla oluşan billirubin çevresindeki dokulara sızması sonucunda meydana gelir.
- Ciltte ve gözlerde sararma,
- Koyu idrar;
- Kaşıntı;
- Kusma;
- Kilo kaybı.
Wilson Hastalığı
Bakırın karaciğerde birikmesi sonucunda kalıtsal bir hastalık olarak ortaya çıkar. Karaciğer safra yoluyla fazla bakırın vücuttan atılmasını sağlar. Wilson hastalığı yaşamakta olanlarda bakır atılamaz ve karaciğerde birikir.
- Karın ağrısı;
- Yorgunluk;
- Göz renginin bozulması;
- Bacaklarda ve karında şişkinlik;
- Kas sertliği.
Alkolik Karaciğer Hastalığı
Kişilerin uzun bir süre alkol içmesi sonucunda ortaya çıkar. Zaman içerisinde sık alkol tüketimine bağlı olarak karaciğerde yara izi gelişmesi sonucunda meydana gelmektedir. Kadınlarda daha sıklıkla görülür.
- Enerji kaybı;
- İştah azalması;
- Zayıflama;
- Mide bulantısı;
- Bacaklarda ödem;
- Avuç içinde kızarıklık.
Karaciğer Kanseri
Karaciğer üzerinde bulunan normal hücrelerin hem görünümleri hem de davranışlarının anormal hale gelmesi sonucunda ortaya çıkmaktadır. Çoğu kişilerde kronik karaciğer hastalığı sonucunda meydana gelir. Çevresel faktörler, diyet ve yaşam tarzına bağlı olarak nedenleri bulunur.
- Kilo kaybı;
- Mide bulantısı;
- İştah kaybı;
- Karın şişliği;
- Yorgunluk.
Karaciğer Yetmezliği
Artık karaciğerin onarılmayacak ve hasar görmesi neticesinde ortaya çıkan işlev kaybının oluşmasıdır. Yetersiz beslenme, hemokromatoz, siroz gibi nedenlerden kaynaklanmaktadır.
- Şişmiş karın;
- İştah kaybı;
- İshal;
- Kanama;
- Koma.
Kaynaklar
- https://www.medicinenet.com/liver_disease/article.htm
- https://www.emedicinehealth.com/liver/article_em.htm
- http://www.merckmanuals.com/home/liver-and-gallbladder-disorders/manifestations-of-liver-disease/overview-of-liver-disease
- https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/liver-problems/symptoms-causes/syc-20374502
- http://www.dicle.edu.tr/Contents/a381a4c8-86d6-4443-84ee-1c80bb206c3c.pdf