Bebeklerde Sarılık Hastalığı Neden Olur? Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Yenidoğan sarılığı olarak lanse edilen bebeklerde sarılık hastalığı son derece yaygındır. Ancak geçici bir reaksiyon olduğu için endişelenmeye gerek yoktur.
Bebeklerde sarılık en genel vakaların başında geliyor. Bilhassa yenidoğan sarılığı olarak dünya genelinde kabul görmüş fizyolojik sarılık hastalığı %60’ın üzerinde gözlemleniyor.
İçindekiler
Bebeklerde Sarılık Hastalığı Nedir?
Bebekler doğumun ardından yaklaşık 24 saat sonra sarılık reaksiyonları göstermeye başlayabilirler. Bu durum anne karnından itibaren başlayan ve plasenta ile bağlantısı kesildikten sonra artış gösteren bilirubin seviyesiyle ilgilidir. Her bebeğin anne karnında da bu durumu yaşadığını söylemeliyiz. Bariz bir biçimde vücudunun belirli bölümlerinde gözle görülebilecek düzeyde sararmalar gözlemlenebilir. Bazılarında ise gizli bir biçimde bilirubin seviyesi artış sağlar.
Değişen cilt renginin kaç saatte normale döneceği ve sarılık hastalığının ne zaman biteceği ise çoğunlukla bellidir. Renk değişikliği bazen açık sarı bir benze sahip olmasını sağlayabiliyorken bazen kahverengiye çalan bir tona dönüşebiliyor. Tekrar edebilme ihtimali olan tehlikeli bir karaciğer rahatsızlığını veya bazı organlarında gelişim bozukluklarını işaret ediyor olabilir. Ancak sıradan bir vaka olarak değerlendirilmesinde görülme sıklığının payı son derece büyük.
Normal zamanında doğan çocukların kilo kayıplarıyla ilgili olarak yapılan araştırmada bunun belirgin bir detay olduğu saptanmış. Fakat normal kilosunda doğan çocuklarda dahi %60 oranında gözlemlendiğini belirtmek gerekiyor. Eğer erken doğum söz konusuysa bu oranın %80’e çıktığını görebiliyoruz.
Doğum itibariyle artışa geçen bilirubin miktarı karaciğer tarafından dışkılama yoluyla atılamadığında vücutta sararma meydana gelir. Yenidoğan sarılığı bu bağlamda tehlikeli olmayan bir reaksiyon olarak adlandırılabilir. Kaka yoluyla atılamaması, sindirim veya boşaltım sorunları ya da karaciğer enzimlerinde gelişim problemi olduğunda ise tehlikeli sonuçlar doğurabilir.
Bebeklerde Sarılık Hastalığının Nedenleri ve Belirtileri
Haliyle sarılık olan bebek için tetkiklerin ve testlerin çok ciddi bir şekilde yapılması gerekir. Takip edilen sonuçlarla beraber rengi değişen vücut bölgeleri bile not alınabilir. Çünkü bilirubin miktarına bağlı olarak belirli bölgelerde sararmalar ve renk değişimleri gözlenir.
Günlük kontrol esnasında bebeğin beslenmesi hakkında da bilgiler alınmalıdır. Bebeklerin düzenli olarak beslenmesi için anne tarafından emzirilmeli kuralına istinaden anne sütü sarılığı vakaları saptanabilir. Erken teşhis edilmesi ile beraber ilk 3-7 gün arasında nedeni saptanarak tedavi edilebilmesi kolaylaşır. Viral enfeksiyon kaynaklı olabilen ve anne karnından itibaren gelişen sarılık vakaları mevcuttur. Bilirubin seviyesi düşürülmediği sürece de belirtiler devam edecektir. Belli başlı sebepler arasında ise şunlar sıralanabilir.
- Anne Sütü Sarılığı
- Gilbert Sendromu
- Emzirme Sarılığı
- Otoimmün Hepatit
- Sıtma
- Viral Hepatit Virüsleri
- Hemolitik Anemi
- Biliyer Atrezi
Bebeklerde sarılık olan reaksiyon her zaman net bir biçimde gözlemlenemeyebilir. Saatte birkaç kez kontrol ederek takibi iyi yapılması gereken bir süreçtir. Yenidoğan sarılığı nedenleri bilirubin fazlalığına ve karaciğer fonksiyonlarına bağlıysa sarılık belirtileri göz akından başlar.
Göz akında sararma gözlemlenmeyen yenidoğan sarılığı vakalarında sebep çok daha farklı bir sendrom veya gelişim sorunları olabilir. Bunun için doktorunuzun detaylı muayenesi gerekir. 40 güne kadar her zaman sarılık olabilme ihtimali bulunduğu için bu süreç zarfında renk değişimlerine dikkat etmekte fayda görülmektedir.
Bebeklerde Sarılık Hastalığının Tedavisi
Bebeklerde sarılık hastalığının tedavisi mümkündür. Çoğu zaman ebeveynleri ürküten bir tedavi metodu olan fototerapi ise gayet makul bir metottur. Bir kuvöz ile arasındaki en temel fark ise ışın tedavisi için kullanılıyor olmasıdır. Tüp veya kanal şeklinde üretilen ve uzamış sarılık vakalarında da saatte bir uygulanabilen bir tedavi olarak tanımlanmaktadır.
Kuvöz alttan, üstten, sağdan ve soldan olmak üzere her noktasından bebeğe ışın ile müdahale eder. Bu ışınların tamamıyla zararsız olmasından dolayı bebeğinize hasar vermeyeceğinden emin olabilirsiniz. Bir florasan ışığından korumak için gözlerine taktığınız uyku bandını yine kullanabilirsiniz.
Tedavi süresince bebeğiniz eskisi gibi tek bir kaynaktan değil tüm açılardan Fototerapi ile tedavi görür. Haliyle sarılık belirtilerinden kısa sürede kurtulur. Çünkü bilirubin seviyesi neredeyse 2 mg/dl dolaylarına düşmüştür. Bazı bebeklerde 20 mg/dl ve üzerinde seyreden, ellerine ve ayaklarına kadar inmiş bilirubin seviyesi gözlemlenebilir. Hatta araştırmalarda 40 mg/dl seviyesi dahi görülebilmiştir. Bu gibi durumlar tehlikeli olarak nitelendirilmektedir. Belli başlı fonksiyonlara göre testler ve bebeğin takibi sürekli devam eder.
Belirtileri ne zaman gider sorusu ise birçok farklı parametreye bağlıdır. Ancak genel anlamda uzamış sarılık vakaları nadir gözlemlenir. 10-14 gün içerisinde tamamıyla bu belirtiler gider ve zaman geçtikçe kaynaklanan yan etliler ortadan kalkar.
| Tedavi ne kadar sürede etkili olur | |
| Normal şartlarda | 3-7 gün |
| En geç | 10-14 gün |
| Uzayan sarılık vakalarında | 15 gün ve üstü |
Erken doğum için bu süreçler geçerli olmayabilir. Zira zaman hep önemlidir ve prematüre doğum ile beraber bu durum daha net gözlemlenir. Normal zaman ile erken doğum arasında sarılık süresinde yaşanan artış nettir. Normalde 10 güne kadar geçen sarılık belirtileri erken doğum için yaklaşık 14 günlük bir zaman kapsamaktadır.
Belli bir bilirubin seviyesi saptanana kadar bebeklerde sarılık tedavisi devam eder. Tehlikesi göz önüne alınarak karaciğer, safra yolları ve pankreas üzerinde zaman zaman testler yoğunlaşabilir.
Kullanıcı Yorumları ve Oyları
(Sizin oyunuz ilk olsun)
Loading...