Yenidoğan Sarılığı Bebeklerde Nasıl Anlaşılır? Belirtileri Nelerdir?

Dünyaya gözlerini yeni açan bebeklerin %60`ı gibi bir oranda görülen sağlık sorunudur. Bu sorun genelde yeni doğan bebeklerin ilk haftalarında görülmektedir. Erken teşhis bebek için önemlidir.

Belirlenen tarihte ve zamanında doğan bebeklerin % 60’ı, erken doğumdan dünyaya gelen bebeklerin % 80’i doğduğu gün sarılık olabilmektedir. Yeni doğan bebek sarığı ilk önce yüz bölgesinde daha sonra karın bölgesi, kol ve bacak bölgesinde sararma görülebilir. Nedenlerine göre bebek tedavi atına alınarak bu sürecin geçmesi sağlanır.

İçindekiler

Yeni Doğan Bebeğin Sarılık Olduğu Nasıl Anlaşılır?
Yeni Doğan Bebek De Sarılık Tedavisi
Sarılık Nedenleri Ve Tedavileri
Yeni Doğan Bebekte Sarılık Uyku Yapar Mı?
Yeni Doğan Bebekte Sarılık Belirtileri
Kaynaklar

Yeni Doğan Bebeğin Sarılık Olduğu Nasıl Anlaşılır?

Yeni doğan bebek de sarılık olup olmadığını anlamak için ilk önce bebeğin yüzüne bakılır. Bebeğin yüzünde ve hatta bebeğin göbek kısmında sararmalar var ise bu bebek de sarılık belirtisi var demektir. Hatta bebeğin kollarına, bacaklarına ve göz beyazına kadar sararma ilerleyebilir.

Bu ciltteki ve gözdeki sararma kanda bulunan bilirubin seviyesinin artmasından kaynaklanmaktadır. Kandaki bilirubin oranı arttıkça yavaşça bedende ilerler. Parmak ile bedenin sararan yerine hafifçe bastırılıp çekildiğinde tendeki sarılığı daha belirginleştirir.

Tabi bebek de sarılık olup olmadığını anlamak için sadece tendeki sarılığa bakarak teşhis koymak doğru değildir. Çocuk doktoruna gidilip kandaki bilirubin değeri ölçtürülmelidir. Bilirubin değeri 5 mg/dl` nin üzerinde olan tüm bebekler için bu teşhis konulur. Bu değer birkaç gün içinde 15-17 mg/d’ye ulaşırsa bebek mutlaka doktor gözetiminde tedavi edilmelidir. Erken teşhis ve doğru tedavi yapılmaz ise bebeğin beyninde hasar oluşur ve bu hasar zihinsel gelişim geriliğine neden olur.

“Anne ve babalar yenidoğan dönemindeki bebeklerinin cildindeki ve göz aklarındaki renk değişikliğine dikkat etmelidir. Bebekte cilt renginin sarardığını fark edildiğinde, vakit geçirilmeden sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.”

Yeni Doğan Bebek De Sarılık Tedavisi

Sarılık teşhisinin erken alınması önemlidir. Tendeki sararma için bebek, iyi güneş ışığı alan yerde ve ya mavi-beyaz florasan lamba ışığı (fototerapi) altında tedavi edilir. Bu ışık bilirubini idrarda eriyebileceği şekle getirir. Ancak bu tedaviler bebeğin sarılık nedenlerine göre olmalıdır. Florasan ile tedavi alan bebekler sık sık doktor tarafından ziyaret edilip, bilirubin değeri kontrol edilir. Bebeğin gözleri ışıktan zarar görmemesi için kapatılır. Fototerapi ile bilirubin değeri düşürülemez ise tedavi olarak kan değişimin yapılması gerekir.

Yeni Doğan Sarılıkta Fototerapi

Sarılık Nedenleri Ve Tedavileri

Fizyolojik (Normal) Sarılık: Zamanında doğan bebeklerin %50-60 ında, erken doğanların ise daha çoğunda fizyolojik sarılık görülür. Karaciğer, erken doğumdan tam gelişmediği için bilirubini yeterince atılamaz. Genel olarak 1-2 hafta içinde bu bilirubin idrar ile atılır ve sarılık kendiliğinden geçer.
Yetersiz Anne Sütüne Bağlı Sarılık: yeteri kadar anne sütü alamayan bebeklerde oluşan sarılıktır. Yaklaşık yeni doğan bebeklerin %10-15 inde görülür. Belirtileri fizyolojik sarılığa benzemektedir. Fakat sarılık değeri biraz daha fazladır. Tedavisi olarak anne sütünü ile beslemeyi arttırmak ve uygun beslenmesini sağlamak ile olur. Geçmez ise doktor gözetimine alınır.
Patalojik Sarılık: Anne sütü ile beslenen bebeklerde nadiren görülmektedir. Çünkü bazı annelerin sütünde bulunan madde bebeğin bağırsağının bilirubinin geri emmesi nedeninden olduğu söylenmektedir. Kan grubu uyuşmazlıkları, karaciğer hastalıkları gibi nedenlerden de kaynaklanabilir. Bu sarılığın tedavisi için anne sütüne devam etmesi söylenir, zararsızdır. Ancak nadir olarak hastanede tedavi altına alınması gerekebilir.
Uzamış Sarılık: Sarılık süresi 14-21 gün kadar uzayan sarılıktır. Bu sürenin kan hastalığı, hormonal veya metabolik hastalık, genetik sebepler, karaciğer hastalığı, enfeksiyon hastalığı gibi nedenlerden uzayıp uzamadığı araştırılır. Herhangi bir bulgu bulunmadığı takdirde sarıklık anne sütünden kaynaklanmaktadır. Bebek bol anne sütü ile beslenmeye devam eder, sakınca olmaz. Uzamış sarılık kendiliğinden 10-12 hafta içinde geçmektedir.

“Bilirubin değeri çok yüksek vakalarda kan değişimi uygulanır. Işık tedavisi veya kan değişiminden hangisinin uygulanacağına bebeğin kilosu, günü ve bilirubin seviyesi göz önünde bulundurularak karar verilir.”

Yeni Doğan Bebekte Sarılık Uyku Yapar Mı?

Sarılık olan bebeklerin cildindeki sarılıktan sonraki diğer dikkat edilmesi gereken belirtilerden biride bebeğin çok uyumasıdır. Çok uyuyan bebek yeteri kadar anne sütü alamayacağı için sarılığı tetikleyen bilirubin seviyesi artar. Aşırı yükselen bilirubin değeri bebek için tehlikelidir. Havale geçirebilir, hatta beyine kalıcı hasar bırakabilir. Bu durumda olan bebekler fototerapi tedavisine alınmalıdır. Aksi takdirde bebekte ciddi rahatsızlıklar oluşabilir.