Uzamış Sarılık Normaline Göre Ne Kadar Uzun Sürer? Tedavi Yolları ve Aşamaları Nelerdir?
Uzayan sarılık vakalarında bazen 2-3 hafta ile sınırlı bir süreç gözlenir. Bazı vakalar ise 3 ayı aşan sarılık reaksiyonlarına yol açabilir.
Uzamış sarılık isminden anlaşılacağı üzere rutin olan sarılık sürecini aşan bir durumu sembolize eder. 3-7 gün arasında süren ve çoğunlukla 10.gün itibariyle varlığını yitiren sarılığın daha uzun sürmesidir.
İçindekiler
Uzamış Sarılık Ne Kadar Sürer?
Uzayan sarılık denildiğinde bu durumun ne zaman sonlanacağı gerçekten merak edilmektedir. Çünkü aynı an içerisinde doğan iki bebek gözlemlendiğinde bu durumu çok daha net görme fırsatı yakalarız. Birisi için patolojik ve fizyolojik belirtiler başladıktan bir hafta sonra etkiler geçer. Diğerinde ise uzamış sarılık belirtileri halen daha görülür ve bunun nereye kadar süreceği merak konusu olur.
Aslında uzamış sarılık süresi için net bir şey söylemek pek mümkün değil. Hatta bu tip sarılığın süresinin 3 ayı bile bulabildiğini belirtmek yanlış olmayacaktır. Burada en önemli unsurun anne sütü olduğunu unutmamalıyız.
Uzayan Sarılık Periyotları | |
14 Günü Aşan | %15-40 |
21 Günü Aşan | %10-25 |
30 Günü Aşan | %2-10 |
Tabi ki yukarıdaki tabloda yer alan veriler uzamış sarılık vakası olan bebekler üzerinden alınmıştır. Yani sarılık olanların %15-40 aralığından değil, uzamış sarılık olarak nitelendirilen bebeklerde bu orandan söz ediliyor. Genelde 14 günü aştığı an itibariyle uzayan sarılık teşhisi konur. Bu süreç prematüre yani erken doğum ile gelen bebeklerde biraz daha esnektir. Bazı uzmanlar 18-19 güne kadar normal kabul edebiliyor.
Uzamış Sarılık Neden Kaynaklanır?
Uzamış sarılık nedenleri açısından bebeklerde oluşmuş bazı viral enfeksiyonların tetiklemesiyle ortaya çıkabilir. Aynı şekilde tüm tetkikleri ve testleri yapıldıktan sonra bilirubin seviyesinin düzenli takibine başlanır. Böylece uygulanacak tedavi, tedaviden alınacak sonuçlar ve mevcut durumun değerlendirilmesi mümkün hale gelir. Uzamış sarılık ne zaman geçer sorusunu ise nedenleri kapsamında incelemek gerekir. Bilhassa emmeye başlayan çocuklar için anne sütünün bu süreci uzatacağı kanıtlanmıştır.
- Anne Sütü Sarılığı
- Pilor Sendromu ve Stenozu
- Damarlarda Birikme
- Crigler Najjar Sendromu
- Hemolitik Rahatsızlıklar
- Hipotroidi
Burada da iki ana kavramdan söz etmekte fayda görüyoruz. Zira direkt ve indirekt olmak üzere iki farklı şekilde incelemeler sürer.
- Direkt Uzamış Sarılık
Son derece derin tetkikler uygulanarak incelemeler yapılmalıdır. Safra ve karaciğer rahatsızlıklarına dayanan bir takım bulgular ortaya çıkabilir. Herhangi bir hepatit virüsünden veya metabolizma ya da bağışıklık kaynaklı rahatsızlıklar saptanabilir.
- İndirekt Uzamış Sarılık
Anne sütü sarılığı ile oluşan uzayan süreçler için kullanılır. Bu noktada tespit edilmesi halinde daha da uzun süreçleri kapsayan bir bilirubin salgısıyla karşılaşılabilir. Aylar boyunca sürecek olan anne sütüyle beslenme evresinde bu süreç aynı şekilde devam eder.
Uzamış Sarılık Nasıl Geçer?
Yenidoğan bebeklerde uzayan sarılık tedavisi için nedenlerin net bir biçimde ortaya konması gerekir. Eğer sebepleri bulunamıyorsa hangi tedavinin işlevsel sonuçlar doğuracağı kestirilemez. Haliyle karaciğer testleri, pankreas ve safra yollarının görüntülenmesi, kan değerleri ve bilirubin seviyesi sürekli olarak takip edilmelidir.
Uzamış sarılık belirtileri sürdüğünde belirli bir noktada önlemler alınması gerekebilir. Bunlar arasında anne sütü sarılığının önüne geçebilmek amacıyla süt emzirme durumu kesilebilir. Anneler için bu durum kabullenmesi zor gibi görünse de bebeğin sağlığı düşünülmelidir. Ek olarak bilirubin seviyesinin düşürülmesi için alternatif tedaviler gündeme gelir.
İlk etapta uzayan sarılığın tedavisinde fototerapi uygulanır. Kuvöz içerisinde uygulanacak mavi ışın tedavisiyle etkin sonuçlar alınabilme ihtimali yüksektir. Fakat süreç geçtikçe bu durum etkisiz kalabilir. Haliyle doktorların tedavi aşamalarını kan değişimi ile tamamlamaya karar verdikleri görülür. Bebeğinize zarar verecek bilirubin seviyelerine ulaşmadan kan değişimi yapılarak sorunsuz bir süreç yaratılır.