Yenidoğan Bebeklerde Sarılık Ne Kadar Sürer? İyileşme Süreci Ne Kadardır?
Yenidoğan bebeklerden beş tanesinin üçünde sarılık hastalığı görülmektedir. Bebeklerde gelişen sarılık hastalığının pek çok farklı sebebi olsa da en yaygın sebebi bilirubin artışıdır.
İçindekiler
Yenidoğan bebeklerde sarılık
Yenidoğan bebeklerde sarılık oluşumu oldukça doğaldır. Fizyolojik olarak ortaya çıkan sarılık hastalığı pek çok farklı durumdan dolayı oluşabilir. Sarılık durumu olan bebeklerin çok ciddi bir şekilde kontrol altında tutulmaları gerekmektedir.
Yenidoğan bebeklerde oluşan sarılıkların oluşum sebeplerine bağlı olarak iyileşme süreçleri de değişkenlik gösterebilir. Sarılık olan bebeklerde tespit edilebilecek en tehlikeli durumlardan biri ise bebeğin doğuştan karaciğer hastası olmasıdır. Bu durumda bebeğin rahatsızlığının ciddiyetine göre karaciğer nakline dahi başvurulabilir. Fakat genellikle yenidoğan bebeklerdeki sarılığa bilirubin yüksekliği veya aşırı kilo kaybı sebep olmaktadır ve kısa bir süre içerisinde de tedavi edilmektedir. Sarılık olan bebeklerin hastanede doktor tarafından küvezde tutulma olasılığı da vardır.
Yenidoğan Sarılık Sınırı
Yenidoğan bebeklerde sarılık olduğunu kabul etmek için, bebeğin göbek kısmının altına kadar inen sarı çizgiler tespit edilmelidir. Bu durum tespit edilir ise bebeğe bir kan testi yapılır ve kanındaki bilirubin oranı ölçülür. Çıkan sonuçlar doğrultusunda da kesin teşhis konur. Hastalığın etkisi ile bebeğin cildinde ve göz bebeklerinde sararma görülebilir. Bu durumda panik yapılmaması gerekir. Hastalık geçtikten sonra bu belirti ve renk değişimleri de tamamen ortadan kalkacaktır.
Çıkan kan testlerinde bilirubin seviyesi 5-6 mg/dl ise bu durum bebeğin baş ve boyun kısmında sarılığın oluştuğunu gösterir. Bilirubin oranı 8-10 mg/dl olması da sarılığın bebeğin vücudunun üst kısmına yayıldığını gösterir. 10-16 mg/dl arasında görülen bilirubin seviyesi ise sarılığın bebeğin ayak kısmına kadar ulaştığını göstermektedir. Normalde yeni doğan bir bebekteki bilirubin seviyesi 1-2 mg/dl olmalıdır.
Yenidoğanlarda Sarılık Kaç Gün Sürer?
Bir bebeğin doğumundan itibaren geçen 28 günlük sürece yenidoğan dönemi denilmektedir. Bu dönemde pek çok bebekte sarılık durumu gözlemlenebilir. Aynı zamanda zamanından önce doğmuş olan bebeklerde sarılık riskinin daha yüksek olduğunu unutmamak gerekir.
Sarılık olan bebekler, doktor kontrolünde tedavi görmelidirler ve rutin kontrolleri de kesinlikle aksatılmamalıdır. Sarılığın sebebi çocuğun anne sütüne olan alerjisi olabilir. Bu durumda ek besinler ile bebeğe takviye yapılır. Aksi takdirde bebeğin bağışıklık sistemi güçsüz düşecektir. Bebeğe iyi bakılması durumunda sarılık en fazla 2 hafta içerisinde geçecektir.
Yeni Doğan Bebeklerde Sarılık Tehlike Sınırı
Yeni doğan bebeklerde ilk bir ayı geçmesine rağmen sarılık hastalığı geçmiyorsa bebeğin karaciğer hastası olduğundan şüphelenilebilir. Sarılık, bir aydan uzun zamandır geçmemişse bebek mutlak suretle testlere sokulmalıdır. Aksi takdirde durum bebek için ciddi anlamda hayati tehlike arz edecektir.
Yeni doğan bebeklerde sarılık tehlike sınırı bir ay olarak kabul edilebilir. Normalde hastalığın en fazla iki hafta içerisinde geçmesi gerekir. Bebeğin devamlı doktor kontrolünde olması gerekmektedir. Hastalığın tam olarak geçmesi bebeğin durumdan kurtulduğu anlamına gelmez. Bir süre daha testler tekrarlanır ve kontrollere düzenli olarak gidilir. Aksi takdirde rahatsızlığın başka bir sebebi varsa teşhis edilemez ve bebeğin ilerleyen yaşlarında daha ciddi sorunlar olarak karşısına çıkar.
Yenidoğan Sarılığı Tedavisi
Hastalığın tedavisi için çeşitli tıbbi yöntemler uygulanabilir. Yeni doğan bebeklerde sarılığın geçmesi için bebeğin daha fazla emzirilmesi gerekir. Sarılığın sebebi bebeğin doğduktan sonra kilo kaybetmesi olabilir. Dolayısı ile bebeğin çok iyi beslenmesi gerekmektedir. Sarılığın geçmesi için sıcak ve güneşli havalarda bebekleri dışarıya çıkartmamak gerekir. Bazı bebeklerde sarılık, anne sütünden dolayı meydana gelmektedir. Bu tip durumlarda anne sütü direkt olarak kesilmez. Öncelikle doktor ile görüşülür. Doktorun görüşüne göre anne sütüne bir süre ara verilebilir. Daha sonrasında emzirmeye devam edilir. Sarılık döneminde sebep ne olursa olsun emzirmeye ara verilmemelidir. Şayet bebekte sarılığa neden olan durum karaciğer ile alakalı bir hastalık ise bebeğin acilen tedavi altına alınması gerekir. Bazı bebeklerde doğuştan karaciğer yetmezliği görülmektedir. Bu tip durumlarda bebeğe çeşitli tedavi yöntemleri uygulanır. Eğer yapılan tüm tedavilerden bir cevap alınamazsa karaciğer nakli yapılmak kaçınılmaz hale gelir.
Genelde bebeklerde karaciğer nakli çok tercih edilmese de mecburi durumlarda uygulanır. Bu tip durumlarda genellikle bebekler nakil listesinde en üst sıralarda yer alırlar. Fakat asıl sorun nakil edilecek organın boyutu olur. Boyutları uygun olmayan karaciğer çeşitli yöntemler ile küçültülerek bebeklere nakledilebilir.
Kaynaklar
- http://www.annevebebek.org/pdf/yenidogan_sariliklari.pdf
- http://www.klimik.org.tr/wp-content/uploads/2012/02/1082011105539-ydSNYvTUdvsi.pdf
- http://www.dicle.edu.tr/Contents/b68d2d67-9649-4bef-81e6-4983cf85d719.pdf
- http://dergipark.gov.tr/download/article-file/73668