Sarılık Hastalığı Neden Olur? Semptomları ve Tedavi Yolları Nelerdir?
Sarılık hastalığı gelişen bilirubin seviyesi ya da alınan viral Hepatit virüsü ile ortaya çıkabilir. Belirtileri gizli olarak gelişebileceği gibi nedenlerine bağlı bir tedavi metodu uygulanmaktadır.
Sarılık hastalığı en bilinen rahatsızlıklardan birisidir. Hepatit B olarak anıldığını veya İkter olarak adlandırıldığını görmeniz mümkün.
İçindekiler
Sarılık Hastalığı Nedir?
Sarılık hastalığı insanlarda ve hayvanlarda görülen bir rahatsızlık tipidir. Kendisine ait farklı türevleri vardır. Karaciğerimiz tarafından dışkı yoluyla atılan bilirubin seviyesinde oluşan artış ile beraber gözlemlenen fizyolojik bir reaksiyona dönüşebilir. Tabi ki bunun patolojik sebeplere dayanabileceğini vurgulamak gerek. Yapılan araştırmalarda Neonatal yani yenidoğan bebekler için bu durumun neredeyse kaçınılmaz boyutlara geldiği belirtiliyor. Zira her doğan 10 bebeğin 6’sı için sarılık gayet normal karşılanıyor.
Doğum sonrası ölçüm yapıldığında direkt olarak ciltte sararma gözlemlemenin mümkün olduğunu anlayabileceğiniz bilirubin miktarlarıyla karşılaşabilirsiniz. Gebelikte annede gözlemlenebilir olan bu reaksiyon bebekler için çok daha genel bir tanıdır.
Gözün akında başlayan sararma bilirubin seviyesi düşürülmediği sürece vücuda yayılmaya devam eder. Öncelikle kafa ve boyun ile başlayarak aşağıya ve uzuvlara doğru yayılır. Gövdenin üst kısmı ve alt kısmı bir sonraki duraktır. Ardından ise uzuvlar için sararma başlayabilir. Kollara ve bacaklara doğru ilerleyen reaksiyonu son olarak eller ve ayaklar izler. Ellerde ve ayaklarda sararma olan sarılık hastası üst düzey bir bilirubin seviyesine ulaşmış demektir.
Haliyle müdahale edilmesi şarttır. İbrahim Saraçoğlu bitkisel tariflerle bu tip durumlara müdahale edebilmeyi mümkün kılıyor. Ancak fototerapi uygulanarak daha kısa sürede bilirubin seviyesini aşağıya çekebilecek uygulamalardan kaçınmamalısınız.
Sarılık Hastalığını Nedenleri ve Belirtileri
Bilirubin seviyesinin yükselmesine dayalı sarılık hastalığı için birçok farklı faktöre sebep teşkil edebilir. Zira karaciğer enzimlerine bağlı olarak bu seviye yükselir ya da düşer. Yine karaciğer başta olmak üzere pankreas, safra yolları gibi risk oluşturan organların iyi incelenmesi gerekir. Gizli bir biçimde ilerleyerek pek fazla belirti vermeyen örneklerine rastlamak mümkündür. Hepatik veya Hepatoselüler olarak farklı türlerde incelenmesi mümkündür. Hamilelikte de yapılan detaylı tetkikler sonucunda ortaya çıkması gayet mümkündür.
Sarılık hastalığının nedenleri arasında hemolitik yani karaciğer öncesi sebeplere de rastlanabilir. Pankreas kanseri gibi ciddi ve önlem alınması gereken hastalıkların varlığı da saptanabilir.
- Anne Sütü Sarılığı
- Emzirme Sarılığı
- Gilbert Sendromu
- Biliyer Atrezi
- Otoimmün Hepatit
- Sıtma
- Hepatit A, B, C, D, E
- Hemolitik Anemi
- İlaç Kullanımı
- Pankreas Kanseri
- Safra Yolu Hastalıkları
- Karaciğer Hastalıkları
- Karaciğerin Kan ve Oksijen İhtiyacını Karşılamaması
- Kronik Hepatit
- Primer Biliyer Siroz
- Kolestaz
- İntrahepatik Kolestaz
- Alkol Kullanımı
Aslında tüm bu sebeplere bakıldığında belirgin bir sebep faktörünün gözlemlenemediğini söylemeliyiz. Yani hiçbir belirtisi olmadığı halde kanser hastası olması mümkün olabilir. Gizli bir biçimde ciltte hafif sararmalar gözlemlenerek ilerlemeye devam eder. Hasta bunu test yaptırmadan fark etmediği sürece bilirubin seviyesi her zaman artmaya devam eder. Bu aşamada sarılık hastalığına hangi bölüm bakar sorusuna da iç hastalıkları yani dahiliye olarak cevap verebiliriz. Yapacağınız rutin test sayesinde bu sorundan kurtulmanız mümkün.
Belirtileri arasında tabi ki ciltte sararmalar oldukça belirgindir. Fakat bunun tam manasıyla gözükmediği durumlarda gözlemlenebilir. Yapılan tedavi sonrasında ağır geçirilmiş bir sarılık vakasına karşılık tekrar gelişim gösterebilir. Bilhassa obstrüktif olarak safra yollarında bir rahatsızlık gözlemlendiğinde bu durumun tekrar olma ihtimali yüksektir. Belirtileri şu şekilde sıralanabilir.
- Baş, boyun, gövde, kol, bacak, el ve ayakta renk değişimi (sararma – kahverengi)
- Göz akında renk değişimi (sararma)
- Ağız içinde renk değişimi (sararma
- İdrarda kahverengiye çalan koyu sarı bir renk (sarı ve kahverengi)
- Dışkı renginde daha açık bir renk tonu (kil gibi açık renk)
Sarılık Hastalığı Nasıl Tedavi Edilir?
Sarılık hastalığı kanda yapılan tetkikler neticesinde sorunun kaynağını bulabilir. Doktorun yapacağı muayene sonrasında kanser teşhisi konulmuş organlar ya da basit bir karaciğer enzim dengesizliği yönünde tanı konulabilir. Fakat buna müdahale edilerek tedavisinin sağlanması her şeyden önemlidir.
Obstrüktif safra yolu hastalıkları karaciğerden bilirubin enzimini dışkı yoluyla atmayı zorlaştırır. Bu tıkanıklığın açılması ve sonrasında da bilirubin seviyesinin belirli bir seviyede tutulması gerekir. Bazen karaciğer büyümesine sebep olan, yağlanma veya patolojik sarılık belirtileri arasında yer alan faktörler temizlenir ve hastanın sağlıklı yaşamına devam etmesi sağlanabilir.
Türlerine göre;
Sarılık türleri | |
Hemolitik | Karaciğer öncesi nedenleri kapsar |
Hepatoselüler | Karaciğer kaynaklı nedenleri kapsar |
Obstrüktif | Karaciğer sonrası nedenleri kapsar |
Yenidoğan | Fizyolojik sarılık olup normal olarak tanımlanır |
Genel anlamda karaciğer kaynaklı olabilecek sarılık hastalarına hepatoselüler sarılık tanısı konulur. Özel ışınlara sahip lamba ile belirli seanslar arasında ışın tedavisi uygulanır. Fototerapi ismi verilen bu tedavi yöntemiyle bilirubin seviyesi ideal seviyeye düşürülebilir.
Fototerapi ile verilen ışınlar kanser yapıyor gibi yanlış ve doğruyu yansıtmayan bilgilere rastlayabilirsiniz. İnsan sağlığına zararlı olmayan bu ışınlar tamamıyla sarılık tedavisi amacıyla kullanılmaktadır. Bilhassa yenidoğan sarılığı için en büyük endişeler fototerapi tedavisi önerildiğinde yaşanıyor. Bunun yersiz olduğunu vurgulamakta fayda görüyoruz.