Patolojik Sarılık Nedir, Neden Olur, Nasıl Tedavi Edilir?

Patolojik sarılık belirtileri her zaman gözlemlenebilir. Sanılanın aksine belirli kalıplar ve süreçler doğrultusunda teşhis edilemez.

Patolojik sarılık ile fizyolojik sarılık arasındaki farklar herkes tarafından merak ediliyor. Genel anlamda benzer belirtiler olsa da neden olan faktörler açısından birbiriyle oldukça farklıdır.

Patolojik Sarılık Nedir?

Patolojik sarılık genel kanı üzerine ilk 24 saatin sonrasında başlar. Fakat bu çok doğru bir tanım olmamaktadır. Yenidoğan bebeklerde 3.gün itibariyle başlayan patolojik reaksiyonlar gözlemlenebilir. Yani başladığı süreç bazında değerlendirerek bu teşhisi yapmak pek mümkün olmuyor. Yinede sarılık belirtileri arasında yer alan ve ortak reaksiyonlar olarak gözlemlediğimiz verilerin bilirubin miktarıyla ölçümlendiğini belirtmeliyiz.

Standart olarak doğum sonrasında yaşanan bilirubin salgısının, kırmızı kan hücrelerinin ölümüyle açığa çıkan enzimlerin boşaltım sistemiyle atılamamasının getirisi olarak sarılık görülür. Bu durum geçici olarak kısa bir süreyi kapsar. Örneğin bilirubin seviyesinin kendiliğinden düşme eşiği maksimum 10 gündür. Bu sürecin ardından düşüş başlar. Fakat patolojik sarılık çok daha uzun sürebilir.

Uzmanların aldığı net bilirubin miktarını normal doğumlarda 15.000 dL üstü, prematüre doğumlarda da 16.000 dL üstü olarak genelleyebiliriz. Ancak burada da farklı parametrelerin devreye girdiğini söylemek gerek. Doğan bebeğin kilosu, doğduğu zaman, gelişimi, sindirim ve boşaltım sistemlerindeki rahatsızlıklar ciddi etkenlerdir.

Patolojik Sarılık Verileri  
Normal doğumlarda 15.000 dL üzeri
Prematüre doğumlarda 16.000 dL üzeri

Patolojik Sarılığın Nedenleri ve Belirtileri Nelerdir?

Patolojik sarılığın nedenleri arasında standart bir viral enfeksiyondan, bilrubin üretiminin yüksek olmasından ve benzeri faktörlerden net olarak bahsedemeyebiliriz. Çünkü çok daha ciddi sebeplerin doğurabildiği görülmüştür. Yapılan araştırmalarda en sık rastlanan patolojik sarılık nedenleri arasında akraba evliliği gelmektedir.

  • Akraba evliliği
  • Ailede safra ve dalak alınma öyküsü bulunması
  • Bağırsak rahatsızlıkları
  • Bağırsak tıkanıklığı
  • Sindirim sorunları
  • Karaciğer problemleri
  • Safra kesesi hastalıkları
  • Hipotiroidi

Tabi ki yapılacak tetkikler ve testler sonucunda daha net bir sonuca varmak mümkün olacaktır. Genellikle sarılık görülme sıklığı oldukça yoğun olduğu için bu aşamada herhangi bir tanıda bulunmak mümkün değil. Bebeklerin %60’ını kapsayan, prematüre doğumlarda ise yaklaşık %80 görülen bir durumdur.

Hemen herkesin teşhis açısından bilmek istediği patolojik sarılık belirtileri ise farklı hastalıklarda ortaya çıkan reaksiyonlarla aynıdır. Doğal olarak insanların doktor muayenesi olmadan buna karar vermesi kesinlikle mümkün değildir.

  • Güçsüz ve cılız bir ağlama
  • Çene kontrolünde zayıflık
  • Hareketlerde yavaşlama
  • Halsizlik
  • Anne sütü emerken isteksizlik
  • Sütü emecek kadar basınç uygulayamama
  • Testlerde bilirubin seviyesinin yüksekliği

Tüm bu belirtileri gösterse dahi patolojik sarılığın teşhisini doktorunuz koyabilir. Zira farklı rahatsızlıklar veya herhangi bir gelişim bozukluğu olup olmadığına kanaat getirmek gerekir. Zaten doğumun ardından bir süre müşahede altında tutulacağınız için düzenli olarak kontroller sürecektir.

Patolojik Sarılık Tedavi Yöntemleri

Patolojik sarılık tedavisi kan değişimi olarak uygulanabilir. Fakat bundan önce mevcut bilirubin seviyesini düşürecek bazı yöntemler uygulanır. Günümüzde tedavi metotları teknolojik gelişimle eşdeğer olarak artış gösteriyor. Doğal olarak mavi ışın tedavisi olarak bilinen Fototerapi en sık tercih edilen tedavi şekli oluyor.

  Mavi ışın tedavisinin bebeğinize uygulanması için özel kanal veya tüp kuvöz olarak tanımlanan bölüme alınması gerekir. Mevcut mavi ışığın insan sağlığına hiçbir zararı olmadığından dolayı endişelenmenize gerek yoktur. Aynı zamanda herkesin dilinde olan kan değişimi hiçbir sonuç alınamadığı takdirde, beyin hasarı oluşmasını önlemek amacıyla uygulanır. Yaklaşık olarak uygulanma sıklığı ise %20’yi geçmemektedir.

Patolojik sarılığın tedavisi için Fototerapi sonuç vermediği takdirde kan değişimi için doktorunuz sizi bilgilendirecektir. Bilhassa normal doğum sonrasında 10 gün geçince, prematüre doğumlarda ise 14 gün geçince kan değişimi gündeme gelebilir. Çünkü bu süreçler patolojik veya fizyolojik sarılık durumlarında beynin ve motor hücrelerinin gelişimini olumsuz yönde etkileme noktasındadır.

Doktorunuzun gözetimi altında olan bebeğinizin bilirubin değerleri anlık olarak takip edilir. Fototerapi tedavisinin etkileriyle beraber patolojik tüm sonuçlar gözden geçirilir. Çocuğunuzun kan değerlerinden yalnızca bilirubin değil karaciğer, safra, sindirim sistemini etkileyen diğer formlarda ortaya çıkar. Haliyle genel bir kontrol ve takip mekanizması oluşturulmuş olur. Yenidoğanlarda ilk sürecin takibi erken teşhis ve tedavi açısından en önemli faktördür.

Kaynaklar



1 yıldız2 yıldız3 yıldız4 yıldız5 yıldız (1 votes, average: 4,00 out of 5)
Loading...
Yorum ekle