Karaciğer Fonksiyon Testinin Yüksek Çıkmasının Sebepleri

Karaciğerin herhangi bir hasarı olup olmadığını anlamak amacıyla uygulanan kan testleridir. Karaciğerin fonksiyonlarını ölçmek için enzimlerine bakılır.

İçindekiler

Karaciğer Fonksiyon Testi
Alanin Aminotransferaz (ALT)
Aspartat Aminotransferaz (AST)
Alkalen Fosfataz (ALP)
Gamma Glutamik Transferaz (GGT)
Kaynaklar

Karaciğer Fonksiyon Testi

Damardan kan alınarak, laboratuvarda incelenmesi sonucunda karaciğer fonksiyonlarının normal olup olmadığını anlamak amacıyla ya da karaciğerde bir hasar olduğunu anlamak amacıyla yapılmakta olan testlerdir.

Karaciğer de bir hasarın meydana gelip gelmediğini anlamak amacıyla kanda bulunan enzimlere bakılmaktadır. Normalde bu enzimler sadece karaciğer üzerinde bulunan hücrelerde bulunmaktadır. Ancak karaciğer hasar görmesi durumunda enzimler kana karışacaktır. Bu enzimlerin insan vücudunda her birinin farklı işlevi olan proteinler olmaktadır. Vücutta rutin ve yaşamsal kimyasal reaksiyonların katalizör olmasını sağlarlar.

Alanin Aminotransferaz (ALT)

Amino asit proteinlerinin yapı blokları olmaktadır. Amino grubunda bulunan donör molekülünden bir alıcı moleküle aktarılmasını sağlamakta olan kimyasal tepkimeleri katalize etmektedir. Karaciğerde bulunan hücreler tarafından üretilmektedir.

Görevleri Nedir?

Protein yapımı;
Vitamin ve demir depolamak;
Toksinleri kandan arıtmak;
Sindirime yardımcı olan safranın üretilmesi.

ALT sadece karaciğerde bulunmaktadır. Yediğimiz gıdaları enerjiye dönüştürmek gibi çok önemli görevleri bulunmaktadır. ALT karaciğerin hasar görmesi durumunda ya da iltihaplanması halinde kan dolaşımına karışacaktır. Bu nedenle de kan testlerinde ALT sonuçları yüksek çıkacaktır. ALT normal değerleri 7 ile 55 birim arasında olmaktadır. Bu birimler laboratuvara bağlı olarak değişeceği unutulmamalıdır.

Yüksek ALT seviyeleri karaciğerde bir hasar meydana geldiğine işaret edecektir.

Yükselme Sebepleri:

Hepatit rahatsızlığı sonucunda karaciğerin iltihaplanması;
Karaciğerde yara oluşması;
Siroz;
Karaciğer dokusunda ölü hücrelerin bulunması;
Kitle, tümör ya da kanser olunması;
Karaciğer kan akışının eksikliği;
Demirin vücutta birikmesi sonucunda ortaya çıkacak hemokromatoz hastalığı;
Epstein-Barr virüsünün bulunması;
Kişilerde pankreas iltihaplanması.

Nasıl Düşürülür?

Yüksek olması durumunda Dahiliye doktoruna muayene olmanız gerekmektedir. Doktor tarafından karaciğer hasarınızın ne olduğunu anlamak için bir takım testler daha isteyecek, bunun sonucunda uygun tedaviye başlayacaktır. Alkol tüketiminden uzak durmalısınız. İşlenmiş gıdalar, şeker, yağlı yiyecekler karaciğerin toksik biriktirmesine neden olacak ve karaciğerin yorulmasına neden olur. Bol mevsim sebzesi ve mevsim meyvesi tüketmelisiniz. Limon, greyfurt, pancar, havuç ağırlık vermelisiniz. Daha çok lifli gıdalar tüketmelisiniz. Düzenli olarak egzersiz yapmalı, gün içerisinde en az 8 bardak klorsuz su tüketmelisiniz. Kafeinli içecekler, çaydan uzak durmalı bunun yerine yeşil çay içmelisiniz.

Aspartat Aminotransferaz (AST)

Vücudun çeşitli bölgelerinde bulunan vücudun gerekli bir şekilde çalışmasını gereken kimyasal reaksiyon tetiklemesine yardımcı olacak bir proteindir. AST sadece kaslarda bulunmaz. Kalpte, kırmızı kan hücrelerinde, kaslarda da bulunmaktadır. Ama yoğunlukla karaciğerde bulunur. Erkeklerde 14 – 20 birim olacakken, kadınlarda 10 – 36 birim arasında normal değerlerdir.

Yükselme Sebepleri:

Hepatit; Kolon kanser;
Siroz;
Kalp yetmezliği;
Kullanılan bir takım kimyasal ilaçlar;
Kemoterapi;
Aşırı egzersiz yapanlarda;
A vitamini yüksekliğinde;
Hemokromatosis;
Sık alkol tüketilmesi;
Karaciğer iskemi;
Kas hastalıkları.

Nasıl Düşürülür?

Kişinin test sonuçları yüksek çıkması sonucunda bol bol C vitamini alması AST düşmesini sağlayacaktır. İşlenmiş olan ya da dondurulmuş gıdalardan uzak durmalısınız. Kişilerin ilaç tüketimini sınırlandırması, bol sıvı tüketmeleri gerekmektedir. AST yüksekliği sadece karaciğerde bir hasar olduğu anlamına gelmez. Her zaman ALT ile değerlendirilmelidir.

Alkalen Fosfataz (ALP)

Karaciğerde, sindirim sisteminde, böbreklerde ve kemiklerde bulunan enzimlerdir.Karaciğer hastalıklarında ya da kemiklerde bir rahatsızlık olması durumunda yapılan kan testinde yüksek çıkacaktır. 25 – 100 birim arasında normal değerlerdir.

Yükselme Sebepleri:

Kemik yumuşaması,
Paget hastalığı;
Bazı kimyasal ilaçların yan etkileri;
Kolesistit;
Hepatit;
Kolestaz.

Nasıl Düşürülür?

Alkalen fosfataz yüksekliği sadece karaciğerde hasar olduğu anlamına gelmemektedir. Bu nedenle dahiliye doktoru tarafından karaciğer hastalığından şüphelenmesi durumunda diğer karaciğer fonksiyon testlerine de baktıktan sonra ultrason görüntüleme tekniği ya da Bilgisayarlı tomografi çekimi de isteyebilir.

Gamma Glutamik Transferaz (GGT)

GGT birçok organda bulunmaktadır. Böbrek, dalak ve safra kesesinde bulunan enzimdir. Kanda bulunan enzim daha çok karaciğerden kaynaklanmaktadır. Kadınlarda 0 – 45 birim arasında, erkeklerde 0 – 65 birim arasında değişmektedir.

Yükselme Sebepleri:

Alkol tüketimi;
Karaciğer kistleri;
Kötü beslenme;
Şeker hastalığı;
Pankreatit;
Magnezyum yüksekliği;
Kimyasal ilaçların yan etkileri.

Nasıl Düşürülür?

Kişilerin alkol ve sigaradan uzak durması çok önemlidir. Bu kişiler yeşil çay ya da lavanta çayı içmesi GGT yüksekliğinin normale inmesini sağlayacaktır. Kişilerin hafif egzersizler yapmaları tavsiye edilmektedir. Bol bol mevsim meyvesi ve sebzesi tüketilmesi, günde en az 2 litre klorsuz su içilmesi, yağsız süt ve süt ürünlerinin tüketilmesi sonucunda normale dönüşecektir.

Kaynaklar

Kullanıcı Yorumları ve Oyları

(Sizin oyunuz ilk olsun)

Yorum ekle