Karaciğer Fonksiyonunu Ölçmek İçin Kullanılan Testler
Karaciğer fonksiyon testleri insan damarından kan alınarak, labarotuvar da inceleme sonucunda karaciğerde bir sorun olup olmadığını anlamak amacıyla yapılmaktadır.
Karaciğer Fonksiyon Testi
Yapılacak olan karaciğer fonksiyon testleri insan kanında bulunan protein, karaciğer enzim seviyeleri, bilirubin, kişinin yaşadığı karaciğer hastalıkları hakkında bilgileri vermek amacıyla yapılmaktadır. Hastanın damarına bir iğne ile girilerek alınacak kan laboratuvarda incelenecektir. Yapılmakta olan işleme göre sonuçlar genellikle 8 saat içerisinde verilmektedir. Karaciğer fonksiyon testleri şu durumlarda istenir:
- Karaciğerin normal çalışıp çalışmadığını anlamak için;
- Hepatit A, B, C enfeksiyonlarında etkilenmesi durumunun anlaşılması adına;
- Bazı ilaçların yan etkilerinin karaciğere verdiği hasarı izlemek amacıyla;
- Siroz hastalığının teşhisini koymak için;
- Karaciğer bozukluğu belirtileri olan kişilerde yapılır.
Karaciğer fonksiyonlarını ölçmek amacıyla günümüzde en yaygın kullanılmakta olan testler alanin transaminaz (ALT), aspartat aminotransferaz (AST), alkalin fosfataz (ALP), albümin ve bilirubin testleri olmaktadır. Bu değerlerin çok yüksek ya da çok düşük çıkması karaciğerde bir sorun olduğuna işaret etmektedir.
Yapılacak olan karaciğer fonksiyon testinin normal sonuçları verebilmesi için kişinin aç karnına kan tahlili vermesi gerekmektedir.
Kan Testleri
Karında şişkinlik, sürekli olarak kendisini yorgun hissetmesi, çok koyu renkli idrar ve açık renkli dışkısı, iştahsızlık, karnın sağ üst bölgesinde oluşan ağrı, sarılık, kilo kaybı yaşayan kişilerde karaciğer hasarının meydana gelip gelmediğini anlamak amacıyla kan testi istenmektedir. Bu testler şunlardır:
Alanin transaminazı (ALT) testi: Kişilerin proteinlerini metabolize etmek amacıyla vücut tarafından kullanılmaktadır. Kişilerin karaciğerinde bir hasar olması durumunda, düzgün çalışmaması sonucunda Alanin transaminazı (ALT) kan dolaşımına bırakacaktır. Bunun sonucunda da yüksek olur.
| Cinsiyet | Normal Değer |
| Kadın | 7 – 35 U/L |
| Erkek | 10 – 40 U/L |
Aspartat aminotransferaz (AST): Sadece karaciğerde bulunmamaktadır. Böbrek ve kaslarda da bulunan bir enzim olmaktadır. Seviyesi yüksek çıkması durumunda karaciğerden kaynaklanıp kaynaklanmadığını anlamak amacıyla ALT testine ihtiyaç duyulacaktır.
| Cinsiyet | Normal Değer |
| Kadın | 10 – 36 U/L |
| Erkek | 14 – 20 U/L |
Alkali fosfataz (ALP): Kemiklerde, safra kanallarında ve de karaciğerde bulunan bir enzim olmaktadır. Safra kanalı tıkanıklığı ya da kemik hastalığı yaşamakta olan kişilerde de yüksek çıkabilir. Eğer ki düşük çıktığı zaman kişilerin yetersiz beslenmesi, Wilson hastalığı ya da çinko eksikliği sonucunda meydana gelebilir.
| Yaş Aralığı | Normal Değer |
| 12 yaş altı çocuklarda | 350 U/L düşük |
| Yetişkinlerde | 25 – 100 U/L |
Gama-glutamiltransferaz (GGT: Böbrek, karaciğer, safra kesesi ve dalak da bulunan bir enzim olmaktadır. İnsan vücudunda moleküllerin sabit kalmamasını sağlamakta yardımcı olan işlevi vardır. Genellikle karaciğerde bulunmaktadır. Ciltte ve gözlerde sararma, açık renkli dışkı, kişinin kendisini sürekli yorgun hissetme gibi durumlarda yapılmakta olan bir kan testi olmaktadır.
| Cinsiyet | Normal Değer |
| Kadın | 0 – 45 U/L |
| Erkek | 0 – 65 U/L |
Albumin: Karaciğerin ana proteini olmaktadır. Bedensel işlevlerin yerine getirilmesinde çok önemli rol oynamaktadır. Dokuları besler, hormonların düzgün çalışmasını sağlar. Düşük çıkması sonucunda karaciğerin normal çalışmadığını gösterecektir.
| Test | Normal Değer |
| Kanda | 3,4 ve 5,4 g/dL |
| İdrarda | 0 ile 8 Mg/dL |
Bilirubin: Bu test kırmızı kan hücrelerinin parçalanması sonucunda ortaya çıkacak olan durumdur. Kırmızı kan hücreleri karaciğer tarafından işlenmektedir. Karaciğer hasarına neden olan bir durumda bir karaciğerde Bilirubin seviyesi normal çıkmayacaktır.
| Test Adı | Normal Değer |
| Total Bilirubin | 0,3 – 1,9 Mg/dL |
L-laktat dehidrogenaz (LDH): Karaciğer, böbrekler, beyin ve kaslarda bulunmaktadır. Lenfoma hastalığı, bazı kanser türlerinde, hemolitik anemi, hepatit gibi hastalıları yaşamakta olan kişilerde yüksek çıkmaktadır.LDH düşüklüğü sıklıkla kötü beslenme ve C vitamin eksikliğinden kaynaklanır.
| Yaş Aralığı | Normal Değer |
| 18 yaş altı kişilerde | 105 – 233 U/L |
| Yetişkinlerde | 122 – 222 U/L |
Hepatit B HBV DNA Tahlili
HBV hepatiti B virüsünün kanda bulunup bulunmadığını anlamak amacıyla yapılmakta olan bir test olmaktadır. Hepatit B insan DNA virüsü olmaktadır. Genetik metaryali deoksiribonükleik asitlerden oluşmaktadır. Bu virüs hepadnaviridae olarak bilinen virüs ailesine ait olmaktadır. Virüs ilk olarak karaciğerde bulunur. Zaman içerisinde kana karıştığı gibi bazı vücut sıvılarına da karışmaktadır. Hepatit virüsü bir çekirdek partikülünden ve onu çevrelemekte olan dış kattan oluşmaktadır. Çekirdek DNA antijenden HBcAg oluşmaktadır. Dış yüzeyi antijenini HBsAg içermektedir. HBV virüsü insanların ömür boyu enfeksiyon yaşamasına, siroz olmasına, karaciğer kanserine ve karaciğer yetmezliğine neden olacak bir virüs olmaktadır. HBV insanlarda karaciğer hücrelerinde çoğalmaktadır. Hepatit B DNA testinin yapılmasının amacı vücutta bulunan DNA miktarını ve enfeksiyonun ne kadar şiddetli olduğunu anlamak amacıyla yapılır. Enfeksiyonun yayılmasını önlemek amacıyla uygun tedavi yöntemi için teste ihtiyaç duyulmaktadır.
Kaynaklar
- https://medlineplus.gov/liverfunctiontests.html
- https://www.britishlivertrust.org.uk/liver-information/tests-and-screening/liver-function-tests/
- http://www.hepb.org/blog/diagnosed-with-chronic-hepatitis-b-what-does-your-hbv-dna-test-tell-you/
- https://www.mayomedicallaboratories.com/test-catalog/Clinical+and+Interpretive/88634
- https://www.medichecks.com/hepatitis-b-tests/hepatitis-b-dna-viral-load
(1 votes, average: 5,00 out of 5)
Loading...