Karaciğerde Lezyon Sebepleri, Semptomları ve Tedavi Yöntemleri
Karaciğerde lezyon birçok farklı türü olduğu için tekil olarak ifade edilemez. Nodüler veya solid olarak farklı türleri olabilir.
Karaciğer lezyonu denilen vakalar bir tedavinin veya tahribatın sonucunda oluşmuş doku zedelenmelerini temsil eder. Ancak lezyonlar çok büyük bir olasılıkla iyi huylu olurlar.
İçindekiler
Karaciğerde Lezyon
Karaciğerde lezyon nedir denildiğini sık sık görebiliyoruz. Kısaca karaciğer dokusu hasar görmüş demektir. Bu hasarın ise gerek karaciğerin fonksiyonlarına gerekse vücudumuzun yapısına bir zararı olup olmadığı önemlidir. Lezyonların çok büyük bir çoğunluğu zararı olmayan iyi huylu şeklinde tanımlanırlar. Genellikle sorular bitkisel tedavi var mı ya da tüm belirtileri izleyen süreç ne kadar sürer şeklinde sonuca yönelik olmaktadır. Ancak birkaç taneden daha fazla türü olduğu için tamamını ayrıca değerlendirmek gerektiğini söylemeliyiz.
- Hemanjiom
Çoğunlukla kadınlarda görülen ve diğerlerine nazaran çok daha sık gözlemlenen bir nodül lezyondur.
- Adenom
Sık sık östrojen yüklü ilaç veya doğum kontrol hapı gibi hormon dengesini bozan ilaçlar kullanıyorsanız Adenom oluşma ihtimali daha fazladır.
- FNH (Fokal Nodüler Hiperplazi)
Kanser riski taşımayan, kan damarlarının çevresini saran karaciğer hücrelerinin oluşturduğu iyi huylu tümörlerdir. Oluşan lezyonlar büyüdüğünde dahi tehlikeli olarak görülmez.
- Soliter (Tek Karaciğer Kisti)
Erkeklere kıyasla kadınlarda, sol loba oranla ise sağ lob üzerinde daha sık gözlemlenirler. Tek olurlar ve çoğunlukla iyi huylu olarak görülürler.
- Nodüler Rejeneratif Hiperplazi
İyi huylu nodüler lezyonlar arasında sayılırlar. Ancak geliştikçe kanser oluşma riskini ortaya çıkardıkları bilinir.
Karaciğer Lezyonu Belirtileri
Karaciğerde lezyon neden olur sorusunun araştırılmasıyla beraber belirtiler ve gözlemlenenler daha net fark edilebilir. Çünkü hepimizin kan damarlarını çevrelemiş karaciğer lezyonlarına sahip olduğumuz tahmin edilir. Tüm damarlar olmasa da iyi huylu olarak kaplamış bazı nodüler lezyonlar takip edilmelidir. Bazı lezyonlarda belirtiler çok geç gelir ve belirli bir büyüklük söz konusu olmadan anlamak mümkün olmaz. Haliyle lezyon tedavisi için belirli bir büyüklüğe kadar belirtileri göremediğimiz için müdahale şansımız olmayacaktır.
Ufak lezyonlar(Fark edilmezler) | 1-2 cm |
Gelişen lezyonlar | 3-5 cm |
Büyük lezyonlar | 5 cm ve daha büyük |
Lezyon belirtileri 5 santimetre ve üzeri oluşumlarda net bir biçimde ortaya çıkabilir. Daha küçük olanlarda ise gözlemlenmeyebilir. Tabi burada karaciğere ilişkin diğer detayları da göz önünde bulundurmak gerekir. Genelde damar yumakçığı olarak tanımlandığında zararı yok demektir.
Buna karşı solid lezyon yani büyüme evresini tamamlamış ve risk oluşturabilecek lezyon belirtileri ile kendisini ortaya koymaktadır.
- Ağrı
- Kanamalar
- Şişkinlik
- Mide bulantısı
- Karın ağrısı
- Bağırsak sorunları
- Sarılık
Karaciğer Lezyonu Nedenleri
Karaciğer lezyonu neden olur diye araştırılırken ciddi bir tetkik süreci geçer. Solid olup olmaması burada önemini yitirmektedir. En basit lezyonların bile ultrason veya MR ile ekojen vasıtasıyla tespit edilmesi mümkündür. Yankılara bağlı olarak tespit edilmiş olan büyük lezyonlar için farklı testlere ve tetkiklere ihtiyaç duyulabilir.
Burada temel amaç karaciğerde lezyona neden olan faktörlerin araştırılmasıdır. MR gibi testlerle beraber homojen bir araştırma yapılmalıdır. Zira karaciğerin altı, üstü, damar çevresi ve kan bağlantılarının tüm noktalarına yayılabilecek bir potansiyelden söz edilebilir.
Bunun sebepleri arasında Hepatit virüsler olabileceği gibi uzun zamandır devam eden enfeksiyonlar saptanabilir. Tüm bunlar hiperekojen ile saptanabilen, T2 Sense MR sekanslarıyla karşılaştırılarak ortaya konabiliyor. Bazen teşhis ultrason ve röntgen ile gelir ve MR yalnızca solid lezyon şüpheleri için kullanılabilir. Çok nadiren saptanan Hiperintens lezyonlar MS gibi ciddi rahatsızlıkları kapsayabilir. Santral sinir sistemini zedeleyen bu tip büyük ve solid lezyon türlerinin ise belirtileri tamamen gizli olabilir. Nodüler ve iyi huylu tümörlerin çok daha belirgin ve zararsız olarak gözlemlenebileceği aşikâr. Ancak her nodüler lezyon zararsız demektir gibi bir yanılgıya düşmemekte fayda var. Zira lezyonların vücuda ve karaciğer fonksiyonlarına etkisi yapılacak testler sonucunda ortaya çıkar.
Karaciğerde Lezyon Tedavi Yolları
Karaciğer lezyon tedavisi için ultrason ve diğer görüntüleme cihazlarından alınmış tüm verilerin hiperekojen değerlendirilmesi yapılmalıdır. Karaciğerde oluşan lezyonlar çok büyük bir olasılıkla tedavinin takip noktasında yapılacağını ortaya koymaktadır.
Tehlikeli olan karaciğer lezyonları solid lezyonlar olarak gelişime müsait, hiperintens lezyon olarak santral sinir sistemini etkileyecek şekilde ikiye ayrılabilir. Bunun ötesinde karaciğerde lezyon görülmesi gayet sıradan ve doğal bir teşhistir. Birçok uzmana göre insanların %60’ında 0,5 ile 5 mm aralığında birçok lezyon oluşumu saptanıyor. Tabi bazılarında bu oran 25-30 mm çizgisini bulabiliyor. Fakat tedavisi olan bir durumdur. Tedaviden daha önemli olan nokta ise hastalığın gelişimini izlediğimiz dönemde erken teşhis edilebilmesidir.