Karaciğer Biyopsisi ve Sonrasındaki Önemli Noktalar
Karaciğer biyopsisinin ultrason veya perküsyon kılavuzu olarak uygulanmasının ardından kişide görülebilecek olası komplikasyonlar ve bunların önlenmesine ilişkin önemli hususlar.
İçindekiler
Karaciğer Biyopsisi Sonrası Oluşabilecek Komplikasyonlar
Uzman hekim tarafından karaciğer veya diğer organ hastalıklarına ilişkin örnek alımı hedefi ile gerçekleştirilen biyopsi uygulamaları sonrasında ortaya çeşitli komplikasyonlar çıkabilir. Karaciğer biyopsisi sonrası ortaya çıkabilecek komplikasyonlar, 60% oranında 1 ila 2 saat içerisinde, 90% oranında görüldüğü ilk 24 saatlik periyotta görülür. Komplikasyon görülme sıklığı ise 1% ila 3% arasındadır.
Biyopsi Sonrası Ağrı
En sık görülen karaciğer biyopsisi komplikasyonlarının başında gelir. İğne giriş noktasında ya da omuzda meydana gelen ağrılar ile ilgili olarak herhangi bir ağrı kesici kullanımı gerçekleştirilebilir. Ancak üst seviyedeki ağrılar ile ilgili olarak hastaneye başvurulması gerekir ki bu durumda analjezik uygulaması ve radyolojik inceleme gerçekleştirilir.
Biyopsi Sonrası Kanama
En riskli komplikasyonlar arasında yer alır. Subkapsüler, hemobilia,serbest intraperitoneal ve parankimal hematom kanama şeklinde görülür. Genel olarak kanama durumu uygulamadan 3 ila 4 saat içerisinde görülebilir. Ancak kanama tipine göre ilk 24 saatte de görüldüğü belirtiliyor. Biyopsi sonrası kanama meydana gelmesi genel olarak kendiliğinden düzelirken, yüksek seviyelerdeki kanama hallerinde ise kan transfüzyonu uygulanır. Çok daha düşük ihtimalli olarak uygulanma gerekliliği ortaya çıkan kanama durdurulması üzerine cerrahi müdahale ve anjiyografi gerçekleştirilir. Biyopsi sonrası oluşabilecek kanama riskini arttıran belirli başlı bazı etmenler bulunur. Bu etmenler;
- Biyopsi için 3 kezden fazla giriş,
- Siroz hastalığı,
- İleri yaş,
- Karaciğer malignitesi,
Şeklindedir. Ciddi seviyedeki kanamanın belirtileri ise;
- Taşikardi ve hipertasyon etkisi,
- Hemodinamik bozulma,
- Karın ağrısı
Şeklindedir.
Biyopsi Sonrası Ölüm
Genel olarak meydana gelen kanama komplikasyonuna bağlıdır. Ancak görülme sıklığı 10.000’inde 1 düzeyinde olduğu gibi ilk 6 saatlik periyotta oluşabilir.
Biyopsi Sonrası Olası Diğer Komplikasyonlar
- Pnömotoraks, hemotoraks: 1% oranında görülür.
- Safra peritoniti: %2 oranında görülür
- Enfeksiyon: Enfeksiyon türüne göre görülme oranı 2% ila % 14 arasında değişkenlik gösterir.
- Hemobilia: 0.05% oranında görülür.
- Organ perfosyonları: 0.1% ila 0.01% oranında görülür.
Karaciğer Biyopsisi Sonrası Nelere Dikkat Edilmeli
Karaciğer biyopsisi uygulaması, daha sonrasında hastanede kalınmasını gerektirecek düzeyde bir uygulama teşkil etmemektedir. Ancak uygulama sırasında anestezi veriliyor olması nedeni ile uygulama ardından 12 saat boyunca araba kullanımı gerçekleştirilmemelidir. Bu yüzden de operasyon ardından hastaneden ayrılmaya yardımcı olacak bir refakatçi olması önerilir.
Karaciğer biyopsisinin yapıldığı gün içerisinde ağır malzemelerin kaldırılmaması, vücut direncini ve enerjisini zorlayacak eylemlerde bulunmaktan kaçınılması gibi doğrudan kişinin ‘dinlenmesini’ hedefleyen öneriler, biyopsi sonrası dikkat edilmesi gereken hususları oluşturur.
Karaciğer biyopsisi sonrası oluşabilecek olası komplikasyonlara karşı hastaneden en fazla 1 saatlik uzaklıktaki mesafe içerisinde bulunulması tavsiye edilir.
Hangi Hallerde Doktora Başvurulmalı?
Karaciğer biyopsisi uygulaması ardından ilk 24 saatlik süreç içerisinde karşılaşılabilecek durumlar olan;
- Nefes darlığı,
- Göğüs ağrısı,
- 38 derece üzeri ateş,
- Biyopsi uygulanan noktada kanama,
- Kalp çarpıntısı,
- Biyopsi noktasında ya da omuzda meydana gelen şiddetli ağrı,
durumunda mutlaka uzman doktora başvuru gerçekleştirilmesi hayati önem taşır.
Karaciğer Biyopsisi Sonrası Beslenme
Biyopsi uygulaması ardından beslenme konusunda hassas hareket edilmesi gerekir. Buna göre karaciğer biyopsisi uygulamasının iğne biyopsisi sınıfında yer alması çerçevesinde uygulamanın hemen sonrasında az miktarda sıvı tüketimi gerçekleştirebilmek mümkün olurken, kesinlikle yiyecek tüketimi gerçekleştirilemez. Uygulamanın üzerinden 2 saat geçmesi ardından bulantı ya da istifra gibi durumlar söz konusu değil ise her tür sıvı tüketimini istenen miktarda gerçekleştirebilmek mümkündür. Biyopsi uygulamasının üzerinden 4 saatlik süre geçtikten sonra normal şekilde yiyecek tüketimine başlanabilir. Bu süreden sonra yiyeceklerin ne olacağı ile ilgili olarak herhangi bir kısıtlama söz konusu değildir.
Karaciğer Biyopsisi Sonrası Banyo
Karaciğer biyopsisi uygulamaları ardından hastanın banyo yapması önerilmez. Operasyonun yapıldığı gün içerisinde hastanın banyo yapmaması önerildiği gibi mümkün olduğu kadar kendisini rahat ettirecek biçimde dinlenmesine önem vermesi gerekir. Biyopsinin ardından banyo, ertesi gün herhangi bir sorun ile karşı karşıya kalmadan rahatlıkla yapılabilir.
Kaynaklar
- Karaciğer Biyopsisi Dr. Onur Ural
- Perkütan Karaciğer Biyopsisi, İlhami Çelik, Kayseri Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Enfeksiyon Hastalıkları Kliniği
- Karaciğer Biyopsisi Endikasyonları ve Riskleri Prof. Dr. Abdullah Sonsuz
- ŞİŞLİ ETFAL EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ Doç. Dr. Canan Alataş Alkım
- KANAMAYA EĞİLİMLİ HASTALARDA CERRAHİ GİRİŞİM ÖNCESİ HAZIRLIKLAR Tanju Atamer