Karaciğer Nakli Sonrası Donör Riskleri ve Cerrahi Operasyon Sonrası Hayat
Karaciğer nakli için vericinin risk faktörü son derece düşüktür. Ortalama 3 ayda vericiden alınan karaciğer parçası yerinde tamamlanmaktadır.
Karaciğer naklinde verici yani donör en önemli etkendir. Keza operasyonun gerçekleşebilmesi için ya kadavradan bağışlanan organ alınmalı ya da canlıdan nakil işlemi için akrabanızın karaciğerinin bir kısmını bağışlaması gerekir.
İçindekiler
Karaciğer Naklinde Verici Riskleri Nelerdir?
Karaciğer naklinde verici ameliyatı yapılmadan önce çok yönlü tetkikler yapılır. Bu tetkiklerin tamamında da belirli şartların yerine getirilmesi gerekir. En basit faktör kan uyumudur. Belirli kan gruplarının birbirine alıcı ve verici olabildiklerini biliyoruz. Haliyle karaciğer naklinde de aynı mantık üzerinden hareket edilir.
Eğer bağışçı olacaksanız donör sıfatıyla hastaneye başvurmadan önce bilmeniz gereken bazı unsurlar vardır.
- 18 yaşından büyük olup öz rızanızla bağışta bulunmanız
- Akrabalık bağının 4.dereceye kadar olması (Eğer akraba olmadığınız halde donör olacaksanız; Sağlık bakanlığı tarafından yapılan etik inceleme sonucu karara bağlanır)
- Kan grubu ve diğer tüm tetkiklerin uyuşmuş olması
- Fonksiyonel veya sistemik bir hastalığınızın olmaması
- Karaciğer anatomisinin uygunluğu
Tüm bu faktörler sağlandıktan sonra verici ameliyatının riskleri üzerine konuşmalar sıkça yapılır. Fakat burada ciddi anlamda az bir risk faktörüyle karşılaşırız. Ameliyat riskleri vericinin tahlillerinden ortaya çıkan bazı semptomlar ile önceden sezinlenilebilir. Canlıdan karaciğer nakil ameliyatı yapılırken vericinin ölüm riskinin %0,2 olduğu saptanmıştır. Bir ameliyat için son derece ufak bir risk derecesi olduğunu vurgulayalım. %10 ihtimalle ise karaciğer komplikasyonları veya safra kesesi sızıntısı gözlemlenebilir.
Karaciğer Naklinde Verici Ameliyatı Ne Kadar Sürer?
Çok büyük bir risk olmasa da bazı hastalar için ameliyatın endişe verici yönleri ortaya çıkabilir. Bu aşamada en önemli noktaların başında da karaciğer naklinde verici ameliyatı kaç saat sürer sorusuyla karşımıza çıkar. Ameliyatın ortalama 4 ile 6 saat arasında sürebileceğini ve bu süreç boyunca karaciğerinizin %40 ile %60’ı arasında bir bölümün alınacağını söylemek gerekiyor.
Bu miktar hastanın vücudunun yenileyebileceği miktar ile özdeşleşmektedir. Yani ameliyat sonrası birkaç saat içerisinde hücre onarımları başlar. Birçok hastada yaklaşık 3 ay içerisinde karaciğer parçası hiç alınmamış gibi tamamlanır.
Aynı durum karaciğer nakli yapılan hastalar için de geçerlidir. Karaciğer naklinden sonra yaklaşık 24 saat müşahede altında tutulmanız gerekir. Keza olası karaciğer komplikasyonları ameliyat sonrası gözlemlenmeye başlanır. Hastanın durumu ise bu süreç zarfında belli olur. Vericinin ameliyat riski ciddi anlamda düşüktür. Alıcının uyum sağlama durumu çok daha riskli bir süreçtir.
Kan Grubu | Alabildiği Kan Grupları | Verebildiği Kan Grupları |
0 Grubu | 0 | 0, A, B, AB |
A Grubu | 0, A | A, AB |
B Grubu | 0, B | B, AB |
AB Grubu: | 0, A, B, AB | AB |
Karaciğer Naklinde Vericinin İyileşme Süreci
Karaciğer nakli ameliyat sonrası yaşam standartları normal şekilde devam edecektir. Alıcı için donörden alınan %40-60 miktarındaki karaciğer parçası 3 ay içerisinde tam bir karaciğere dönüşür. Aynı durumu vericide kalan karaciğer parçasının büyüyerek 3 ay içerisinde tamamlanmasını sağlar.
Karaciğer nakli sonrası vericinin durumu ilk 24 saat yoğun bir biçimde kontrol edilir. Sonrasında ise süreç şöyle işler;
- İlk 24 saat sıkı müşahede
- Ameliyat sonrası 7-10 gün verici hastanede kalır
- Önerilen istirahat süresi taburcu olduktan sonra 3-4 haftadır.
- Ameliyattan 4 hafta sonra normal hayatına kaldığı şekilde devam edebilir.
- Ameliyattan 6 hafta sonra çalışmaya başlayabilir (Çok ağır işler hariç)
- Ağır işler, egzersizler ve kendisini zorlayacak eylemler için en az 3 aylık dikkat edeceği bir süreç vardır.
Karaciğer nakli ameliyatı riskli bir operasyon değildir. Aksine günümüz teknolojisi ve doktorların başarı yüzdeleri bunu net bir biçimde ortaya koymaktadır. Alıcı ve verici arasında kanda RH + ve – değeri önemsizdir. Fakat yukarıdaki tabloya göre yapılacak olan radyoloji, görüntüleme ve diğer tetkikler ile uyum sonucuna varılır. Karaciğer naklinde vericinin iyileşme süresi ise yukarıda belirtilen kriterlerdedir.
Kaynaklar
- https://www.florence.com.tr/organ-doku-ve-hucre-nakli-bilgiler/Karaciger-Nakli/102/Kimler-Karaciger-Nakli-icin-Verici-Donor-Olabilir
- http://www.drmuratkilic.com/karaciger-nakli-verici.html
- http://www.marmaragenelcerrahi.com/karaciger-nakli/karaciger-nakli.html
- http://www.guvenorgannakli.com.tr/merkezler_detay.php?a=karaciger-nakli-hazirlik
- https://www.memorial.com.tr/karaciger-nakli/