Karaciğer Enzimlerinin Yüksek Çıkması Belirtileri ve Nedenleri
Karaciğer enzimleri yüksek çıktığı zaman her insanın belirtileri ve nedenleri konusunda merak duyması normaldir. Enzimler hayat standardına göre farklı değerlerde çıkabilir.
Karaciğer enzimleri organımızın normal standartlarında çalışmasını sağlayan yapı taşlarıdır. Günümüzde karaciğer hastalıklarının sık görülmesinde de bu enzim değerlerinin yüksekliği başrol oynar.
İçindekiler
Karaciğer Enzimlerinin Yüksek Çıkması
Karaciğer enzimlerinin yüksek çıkması bazı durumlarda normal karşılanmaktadır. Fakat karaciğer enzimleri referans aralığının üstündeyse ve bunu sürekli olarak gözlemliyorsak karşımıza hastalıklar çıkmaya başlayacaktır. Genel hatlarıyla karaciğer enzimleri sağlıklı bir insanın vücudunda belirli aralıkların dışına çıkmazlar. Fakat bazı etkenler sebebiyle bu durum aşılabilir.
Birçok insan için karaciğer enzimleri denildiğinde akla ilk gelen ikili ALT ve AST olu. Bu aynı zamanda kan testi yaparken elimize geçen sonuçlarda da benzer şekilde karşımıza çıkar. Enzim değerlerinin yükselmesi kesinlikle bir sebebe bağlıdır. Kendiliğinden ve sağlıklı bir vücutta yükselebilecek bir yapıya sahip değillerdir. Bunu bize çeşitli belirtilerle gösterirler ve semptomlar eşliğinde hastaneye başvururuz.
Enzimlerde yükselme yalnızca yetişkinlerde değil bebeklerde de gözlemlenir. Bebeklerde yapılan ilk tetkiklerde dahi bu saptanabilir. İleriki süreçte ise düzenli kontrolü ile bebeklerde karaciğer fonksiyonlarının gelişimi ve genel gelişim açısından bir sorun olup olmadığı saptanır.
Karaciğer enzimlerinin normal değerleri ise aşağıdaki gibi olmalıdır.
ALT Referans Değerleri | 5-40 U/L |
AST Referans Değerleri | 7-56 U/L |
Bu değerler erkeklerde ve kadınlarda farklılık gösterebilir. Örneğin yetişkin erkekler için ALT enziminin kana oranı 10-40 U/L seviyesinde gözlemlenebilir. Kadınlarda ise bu oran 7/35 U/L olarak saptanarak normal kabul edilebilir.
Genel geçer bir kural olarak ALT ile AST değerleri arasında 0.7 U/L ile 1.4 U/L aralığında bir fark oluşabileceği söylenir. Tüm bu referans değerlerine rağmen karaciğer enzimlerinin değerleri yalnızca doktorunuz tarafından okunmalı ve yorumlanmalıdır.
Karaciğer Enzimlerinin Yüksek Çıkmasının Belirtisi
Karaciğer enzimlerinin yükselmesinin nedenine bağlı olarak farklı belirtiler ortaya çıkabilir. Aynı şekilde hiçbir semptom görünmeyebilir. Belirtileri tamamıyla bu enzim değerlerinin yüksekliğine sebep olan hastalık veya enfeksiyona bağlayabiliriz. Bebeklerde dahi bu tip enzim değerlerinin farklılık gösterebildiğini hesaba kattığımızda en büyük reaksiyonlar hamilelikte saptanmaktadır.
Normalin çok üzerinde gelen karaciğer enzimi değerleri ile gebelik süresince bu sorunlarla boğuşmak mümkündür. Rutin fakat gayet sıradan bazı rahatsızlık verici reaksiyonlar burada belirtileri arasında gösterilebilir. Yani herhangi bir şekilde karaciğer enzimlerinin yüksek çıkması ile ilişkilendirilebilen bir semptomdan söz edememekteyiz.
- Karın ağrısı
- Mide bulantısı
- Sancılanmalar
- Kas ağrıları
Tüm bunlar genel bir hastalık belirtisi olarak gözlemlenebilir. Buna istinaden karaciğer enzimlerinin yüksek değerlerde çıkmasına rağmen hiçbir belirti veya şikâyet ile gelmeyen hastalar vardır. Bu tip vakalar ile beraber net belirtilerin olmadığı anlaşılabilir.
Karaciğer Enzimlerinin Yüksek Çıkmasının Nedenleri
Karaciğer enziminin yükselmesi için belirli fonksiyonların yerine gelmesi gerekmektedir. Normal şartlarda referans değerlerini koruyan sistemin bozulmasına bir farklılığın sebep olduğu açıktır. En sık rastlanan sorunlar ise aşağıdaki gibi sıralanabilir.
- Karaciğer Yağlanması
- Karaciğerde Büyüme
- Sağlıksız Beslenme
- Hepatit A
- Hepatit B
- Hepatit C
- Obezite
- Kronik (Kalıtsal)
- Tiroid Rahatsızlıkları
- Hormon Düzensizlikleri
- Kist ve Tümörler
- Pankreas ve Böbrek Rahatsızlıkları
- Karaciğer Hastalıkları
- Kanser
- Siroz
- Gebelik
Bilhassa gebelikte karaciğer enzimlerinde yükselme neden olur diyen insanlara rastlamaktayız. Burada da asıl önemli olan unsur bebeklerde bir sorun yaratıp yaratmayacağını bilmemektir. Herkesin bebeklerde sağlık koşullarının üst seviyede tutulmasını istediği bir doğum süreci vardır. Haliyle anne adayının karaciğer enzimleri yüksek değerlere ulaşınca bir endişe yaratıyor.
Oysa neden olduğu ile ilgili yapılan araştırmalar tamamıyla hormon düzensizliğine işaret edebilir. Aynı şekilde belirtileri, sonuçları, nedenleri tamamıyla bir arada incelenmelidir. Basit bir karaciğer yağlanmasından ötürü ALT ve AST değerleri yüksek çıkabilir. Genellikle bu tip durumlarda bebeklerde hepsi yapılamasa da yetişkinler için karaciğer fonksiyon testleri uygulanır.
Karaciğer fonksiyonlarında kayıp veya azalma, siroz, kanser, karaciğer yetmezliği teşhislerine bağlı olarak ciddi bir hastalıktan söz edilebilir. Gebelikte karaciğer enzimleri yükselir ve doğumu takiben birkaç ay içerisinde normale döner. Bu gayet normal ve olası bir durumdur. Tabi ki karaciğer enzimleri neden yükseldi sorusunun cevabı bulunmalı ve uygun tedavi metotlarının uygulanmaya başlanmalıdır.